Nafaka, en kısa deyimle maddi gücü zayıf eşin ihtiyaçlarını devam ettirebilmek için boşanma sonucunda ya da boşanma sürecinde mahkeme kararıyla maddi durumu daha güçlü olan eşten aldığı paradır. Nafaka, yasa gereği haczedilemez ve zamanaşımına uğramaz bu sebeple nafaka yükümlüsünden birikmiş nafaka miktarı her zaman mahkemeye başvurarak talep edilebilir. Bu makalemizde boşanma davasında nafaka türlerini ve hangi şartlarda bu nafakaya hükmedilebileceğini detaylıca açıklayacağız. TMK’da nafaka türleri; yoksulluk nafakası, iştirak nafakası, tedbir nafakası, yardım nafakası olarak 4’e ayrılmaktadır.
Nafaka Türleri Nelerdir ve Hangi Şartlarda Nafakaya Hükmedilir?
TMK’da boşanma davasında nafaka türleri; yoksulluk nafakası, iştirak nafakası, tedbir nafakası, yardım nafakası olarak 4’e ayrılmaktadır. Boşanma davasında nafaka türlerini ve hangi şartlarda bu nafakaya hükmedileceğini aşağıda sırasıyla inceleyeceğiz.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Boşanma kararının kesinleşmesiyle beraber boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek tarafa, boşanmada kusuru daha ağır olmamak koşuluyla, diğer tarafça süresiz olarak ödenen nafaka türüne yoksulluk nafakası adı verilmektedir. Yoksulluk nafakasında kusur, önemli bir faktördür. Burada kusur oranını belirleyecek kişi hakimdir. Tarafların eşit kusurlu olması ya da nafaka borçlusunun (diğer tarafın) hiç kusurunun olmaması durumunda dahi hakim yoksulluk nafakasına hükmeder.
Hakimin, taraflardan birini boşanma sonucunda yoksulluk nafakasına hükmedebilmesi için belli şartların oluşmuş olması gerekmektedir;
- Yoksulluğa düşecek olan taraf yoksulluk nafakası talep ettiğine dair istemde bulunmalıdır.
- Yoksulluk nafakası talebinde bulunan tarafın kusuru, diğer tarafın kusurundan ağır olmaması gerekir. Buna karşılık nafaka yükümlüsünün kusurlu olması şartı aranmaz.
- Yoksulluk nafakası talebinde bulunan taraf, boşanma yüzünden yoksulluğa düşme tehlikesiyle karşı karşıya olmalıdır.
- Nafaka talebinin miktarı nafaka yükümlüsünün mali gücüyle doğru orantılı olmalıdır.
Bu şartlar oluştuğu takdirde hakim, yoksulluğa düşecek olan tarafın yoksulluk nafakası talebinin kabulüne karar verecektir. Boşanma davasında yoksulluk nafakası maddi gücü zayıf olan tarafı etkileyeceği için boşanma davası sürecinin boşanma davalarında tecrübeli bir avukat ile takip edilmesi önem arz etmektedir.
İştirak Nafakası Nedir?
Boşanma kararının kesinleşmesiyle beraber velayet hakkını alan eşin velayet hakkına sahip olmayan eşten; çocuğun eğitim, sağlık, barınma, giyim v.b her türlü ihtiyacını karşılamak için aldığı nafaka türüne iştirak nafakası adı verilmektedir. Boşanan eşlerden velayet kendisinde kalmayan eş, maddi imkanları doğrultusunda iştirak nafakası miktarını karşılamakla yükümlüdür.
İştirak nafakası; velayeti alan eş tarafından talep edilmemiş olsa dahi hakim, velayet kendisine verilmemiş olan tarafı kendiliğinden (re’sen) iştirak nafakasına hükmetmekle yükümlüdür. Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, yani mali gücü oranında, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdür.
Tedbir Nafakası Nedir?
Boşanma davası sürecinde maddi gücü zayıf olan eşin ve çocuğun, temel ihtiyaçlarını gidermeleri için maddi gücü daha iyi olan eşten talep ettiği nafaka türüne tedbir nafakası adı verilmektedir. Hakim maddi gücü olmayan taraf lehine tedbir nafakasına hükmetmek için boşanma davası sürecinde diğer tarafın kusurunu aramaz ve bu aşamada maddi gücü olmayan taraf lehine tedbir nafakasına hükmeder. Tedbir nafakası aslında boşanma davası devam ederken tarafların maddi olarak zorluğa düşmesini önlemek amacıyla mahkemece alınan geçici bir tedbirdir. Boşanma kararının kesinleşmesi ile birlikte tedbir nafakası sona erer.
Yardım Nafakası Nedir?
Bu nafaka türünün boşanma davası ile bir ilgisi yoktur. Bir kişinin, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy, üstsoy ya da kardeşlerine ödediği nafaka türüdür.
Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için Hazar Hukuk Bürosu ile iletişim kurabilirsiniz. Avukat Feyza Hazar Bursa’da müvekkillerine boşanma davalarında avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir.
0537 925 3839
AVUKAT FEYZA HAZAR
HAZAR HUKUK BÜROSU